Nguyên nhân dẫn đến bệnh đột quỵ và cách phòng chống

Đột quỵ, còn được gọi là tai biến mạch máu não, là một bệnh lý nguy hiểm và cấp tính, có nguy cơ tử vong cao nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Cùng Dr.Health Hiểu rõ nguyên nhân và biết cách phòng ngừa đột quỵ sẽ giúp giảm thiểu các rủi ro có thể xảy ra.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh đột quỵ

Nguyên nhân gây ra đột quỵ có thể được phân loại thành những yếu tố nguy cơ khác nhau, như sau:

Tăng huyết áp

Đây là nguyên nhân hàng đầu góp phần vào sự phát triển của đột quỵ. Áp lực máu tăng lên đối với mạch máu não, do đó tăng nguy cơ tắc nghẽn hoặc vỡ mạch. Những người có huyết áp cao, đạt mức 140/90 trở lên, cần được điều trị.

Hút thuốc lá

Hút thuốc lá làm tăng khả năng mắc đột quỵ. Nicotine có trong thuốc lá làm tăng huyết áp. Ngoài ra, khói thuốc gây tắc nghẽn mạch máu và tích tụ cholesterol, gây xơ vữa động mạch, là một trong những yếu tố gây ra đột quỵ.

Bệnh tim

Bao gồm các vấn đề như bất thường van tim hoặc nhịp tim không đều. Khoảng 1/4 số ca đột quỵ ở người cao tuổi liên quan đến các vấn đề tim mạch.

Đái tháo đường

Người mắc đái tháo đường thường có nguy cơ cao mắc đột quỵ, thường đi kèm với tăng huyết áp và béo phì. Các tai biến đột quỵ trong trường hợp đái tháo đường thường rất nghiêm trọng.

Thừa cân và luyện tập

Thừa cân, béo phì là nguyên nhân gây đột quỵ. Tuy nhiên, nguy cơ này có thể được giảm bằng cách duy trì lối sống và chế độ tập thể dục hợp lý như đi bộ, chạy bộ hoặc đạp xe hàng ngày.

Thuốc

Các loại thuốc chống đông máu được chỉ định trong điều trị đột quỵ có thể giảm sự hình thành cục máu đông, nhưng cũng có thể tăng nguy cơ đột quỵ do xuất huyết. Sử dụng liệu pháp thay thế hormone (HRT) hoặc lạm dụng thuốc tránh thai cũng có thể tăng nguy cơ tai biến.

Tuổi

Nhiều nghiên cứu cho thấy nguy cơ mắc đột quỵ tăng với tuổi. Những người từ 55 tuổi trở lên có nguy cơ cao hơn so với các nhóm tuổi khác.

Giới tính

Nam giới có tỷ lệ mắc đột quỵ cao hơn nữ giới. Tuy nhiên, nữ giới thường mắc đột quỵ ở độ tuổi cao hơn, điều này làm giảm khả năng phục hồi và tăng nguy cơ tử vong.

Yếu tố gia đình

Sự xuất hiện các vấn đề y tế trong gia đình có thể dẫn đến nguy cơ đột quỵ cao, chẳng hạn như đái tháo đường hoặc tăng huyết áp.

Bệnh hồng cầu hình liềm

Bệnh này gây hẹp và tắc động mạch, làm giảm lượng máu cung cấp cho não, gây ra đột quỵ.

Một số dấu hiệu nhận biết bệnh nhân bị đột quỵ 

• Gặp khó khăn trong việc nói, nhai và nuốt thức ăn.

• Rối loạn nhận thức.

• Hạn chế vận động, thậm chí liệt một phần hoặc một bên của cơ thể.

• Đau đầu cấp tính, giảm thị lực.

Cách phòng chống bệnh đột quỵ

Để phòng ngừa đột quỵ một cách hiệu quả, có thể thực hiện những biện pháp sau:

Chế độ ăn uống

Giảm tiêu thụ thực phẩm giàu chất béo để giảm lượng cholesterol trong máu và hạn chế tình trạng xơ vữa động mạch. Đồng thời, cần cân nhắc lượng muối (natri) tiêu thụ hàng ngày. Lượng natri cao là một trong những nguyên nhân gây tăng huyết áp. Áp dụng chế độ ăn nhiều rau, củ và trái cây sẽ giúp phòng ngừa hiệu quả các bệnh và đột quỵ.

Duy trì cân nặng hợp lý

Tình trạng thừa cân và béo phì có thể tăng nguy cơ mắc đột quỵ. Định kỳ theo dõi chỉ số khối cơ thể (BMI) để kiểm tra cân nặng có ở mức bình thường hay không. Công thức tính chỉ số BMI như sau: BMI = Cân nặng / (Chiều cao)²

Trong đó, chiều cao tính bằng mét, cân nặng tính bằng kilogam. Chỉ số BMI không áp dụng cho phụ nữ mang thai, vận động viên và những người tập thể hình.

Luyện tập và vận động thể dục đều đặn

Điều này giúp duy trì cân nặng hợp lý, giảm lượng cholesterol trong máu và hỗ trợ giảm huyết áp. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi người trưởng thành nên dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để tham gia các hoạt động như đi bộ, đạp xe, bơi lội để duy trì sức khỏe, trong khi thời gian này đối với trẻ em và thanh thiếu niên là 1 giờ/ngày.

Không hút thuốc

Hút thuốc lá tăng đáng kể nguy cơ mắc đột quỵ do khói thuốc lá gây tăng huyết áp và gây tắc động mạch. Nếu đang hút thuốc, cố gắng giảm và dần dần từ bỏ thói quen này trước khi gây hại cho cơ thể.

Hạn chế uống rượu và chất kích thích

Rượu và các chất kích thích có thể làm tăng huyết áp, dẫn đến đột quỵ. Không nên uống quá 2 ly rượu mỗi ngày đối với nam giới và 1 ly rượu mỗi ngày đối với nữ giới.

Kiểm tra và điều trị các bệnh liên quan

Định kỳ kiểm tra lượng đường trong máu và kiểm tra các vấn đề liên quan đến tim mạch làm giảm nguy cơ đột quỵ. Những người mắc các bệnh như tiểu đường, tim mạch, rối loạn mỡ máu cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe để kiểm soát tình trạng bệnh, không để các chỉ số vượt quá mức nguy hiểm gây ra đột quỵ.

Đột quỵ là một bệnh nguy hiểm có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng. Mặc dù điều trị đột quỵ kịp thời có thể giảm nguy cơ hậu quả nghiêm trọng, nhưng phòng ngừa vẫn là biện pháp hiệu quả nhất để tránh bệnh xảy ra. Để đạt được điều này, việc duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống, luyện tập đều đặn và hạn chế thói quen xấu là rất quan trọng.